ABD, Rusya'nın tarım ihracatına ve bankalarına destek verecek

Rusya ve ABD, Ukrayna’da karada süren çatışmaları durdurmadan Karadeniz’de sınırlı bir ateşkes anlaşması için anlaştı.

Anlaşma, büyük ölçüde Rusya’nın talepleriyle örtüşürken, Ukrayna liderleri Moskova’nın ateşkese uyup uymayacağını yakından takip edeceklerini belirtti.

Kremlin’e göre, anlaşmanın şartlarından biri, Rusya’nın devlet bankası Rosselkhozbank’ın uluslararası SWIFT sistemine yeniden bağlanmasını içeriyor. Banka, AB, İngiltere ve ABD yaptırımları altındayken, bu adımın gerçekleşmesi için Avrupa düzenleyicilerinin de onayı gerekiyor.

Beyaz Saray açıklamasına göre, ABD ayrıca Rusya’nın tarım ve gübre ihracatını dünya pazarına yeniden entegre etmesine destek sağlayacak. Bu, Rus limanlarının, ödeme sistemlerinin ve deniz sigortası maliyetlerinin düşürülmesini kapsıyor. Ancak ABD’nin Ukrayna lehine herhangi bir kazanım elde edip etmediği açıklanmadı.

Ukrayna Savunma Bakanı Rustem Umerov, anlaşmanın başarılı olması için Rus savaş gemilerinin Karadeniz’in doğusunda kalması gerektiğini belirtti. Ukrayna, geçen yıl boyunca Rusya’nın Karadeniz Filosu’nun üçte birini imha etti ve geri kalan gemiler, doğudaki güvenli bölgelere çekildi. Eğer Rus donanması ateşkesi ihlal ederek Ukrayna kıyılarına yaklaşırsa, Ukrayna’nın kendisini savunma hakkına sahip olduğunu vurguladı.

Ayrıca, enerji altyapısına yönelik saldırıların durdurulmasını öngören ayrı bir anlaşma da görüşülüyor. Rusya, Ukrayna’nın elektrik şebekesine insansız hava araçları ve füzelerle büyük zarar verirken, Ukrayna ise Rusya’nın petrol rafinerileri ve boru hatlarını hedef alıyordu. Geçen hafta Putin, ABD ile yaptığı görüşmelerde Rus rafineri endüstrisinin toparlanması için enerji altyapısına yönelik saldırıları durdurma anlaşmasını sağladı.

Öte yandan, Ukrayna’nın insansız hava ve deniz araçlarıyla gerçekleştirdiği uzun menzilli saldırılar, savaşın son bir yıldaki en etkili taktiklerinden biriydi. Ancak bu saldırılar, anlaşma kapsamında durdurulacak. Rusya ise kara savaşında üstünlük kazanmış durumda ve cephedeki çatışmalar devam edecek.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya’nın anlaşmaya uyup uymayacağını önümüzdeki günlerde netleşeceğini belirterek, “Eğer hava saldırıları ve Karadeniz’de askeri hareketlilik devam ederse, Moskova’ya karşı yeni önlemler almak zorunda kalacağız,” dedi.

Öte yandan, Rus müzakerecilerin, ABD ile yapılan görüşmelerde zaman kazanmak için süreci yavaşlatmakla görevlendirildiği öne sürülüyor. Moskova Times’a konuşan bir kaynak, “Adamlar Ukrayna müzakerelerini en ince ayrıntısına kadar biliyor ve her virgülü tartışarak süreci uzatmaları istendi,” dedi.

Uzmanlara göre, Karadeniz’de sınırlı ateşkes ihtimali olsa da, savaşın genel seyrini doğrudan değiştirmesi beklenmiyor. Rus analist Fyodor Lukyanov, “Şu anda inisiyatif Rusya’nın elinde. Karadeniz’de bir anlaşma olsa bile, cephedeki durumu değiştirmeyecektir,” dedi.