Rekabete Kapalı Hizmetlere Rekabet Kurumu Soruşturması
Rekabet Kurulu, 16 Ocak 2025’te aldığı 25-02/58-M sayılı karar doğrultusunda yürüttüğü önaraştırmanın ardından, 13 Mart 2025’te 25-10/224-M(1) kararını vererek kılavuzluk ve römorkörcülük alanında faaliyet gösteren Anadolu Kılavuzluk, Arpaş Ambarlı, Deniz Kılavuzluk, Marin Römorkör ve Kılavuzluk, Sanmar Denizcilik Makina ve Uzmar Uzmanlar hakkında resmî soruşturma açtı. Kurul, bu şirketlerin rakipleri dışlamak ve pazarı kapatmak amacıyla uyumlu davranıp davranmadığını 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. ve 41. maddeleri çerçevesinde inceleyecek.
Sektörün yapısı neden özel?
Kılavuzluk ve römorkörcülük, 31 Aralık 2018 tarihli Kılavuzluk ve Römorkörcülük Hizmetleri Hakkında Yönetmelik uyarınca kamu yararına yürütülen, lisans sayısı idare tarafından sınırlandırılan ve tarifesi Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nca onaylanan hizmetlerdir. Bir kılavuzluk sahasında yalnızca bir kuruluş yetkilendirilir; römorkörcülükte ise azami iki işletmeci bulunabilir ve gemilere hizmet sırası Liman Başkanlığı tarafından belirlenir. Dolayısıyla şirketlerin ne fiyat kırma ne de müşteri seçme imkânı vardır.
Rekabet Kurumu neden devrede?
Kurul, “yasal tek yetki”nin şirketlere gizli anlaşma yapma serbestisi tanımadığı görüşünde. İnceleme, lisanslı kuruluşların tarife dışı ortak eylem veya yeni başvuruları engellemeye yönelik koordinasyon şüphesi üzerine odaklanacak. Şirketler ise “tarife-lisans her adımı idare belirliyor, rekabet alanı zaten yok” savunmasını dile getirecek.
Olası sonuçlar
Masada idari para cezası olasılığı var; ancak soruşturma, mevcut yönetmelik düzenini doğrudan değiştirmez. Nihai karar, kamu hizmeti niteliğindeki bu alanda rekabet hukuku uygulamasının sınırlarını netleştirecek: idarenin sıkı kontrolü, teşebbüs sorumluluğunu tamamen ortadan kaldırıyor mu, yoksa dar da olsa sorumluluk alanı bırakıyor mu?
Kurulun kararı, kılavuzluk-römorkörcülük hizmetlerinde “kamu yararı” şemsiyesi ile “rekabet hukuku”nın kesiştiği çizgiyi yeniden tanımlayabilir. Şimdilik sonuç belli değil; ancak soruşturmadan çıkacak kanaat, hem liman sahalarında görev yapan teşkilatları hem de düzenleyici idareyi gelecekte daha net bir hukuk çerçevesiyle baş başa bırakacak.
Yorumlar
Kalan Karakter: