Tankerler 50 Yıllık, Kaptanlar Gözaltında

Rusya’da Kerç Boğazı’nda Petrol Felaketi: Karadeniz Büyük Tehdit Altında

Rusya ve ilhak edilmiş Kırım’ı birbirinden ayıran Kerç Boğazı’nda, iki petrol tankerinin 15 Aralık’ta fırtına nedeniyle hasar görmesi sonucunda büyük bir çevre felaketi yaşanıyor. Uydu görüntülerine göre, 5.000 tona kadar ulaşan petrol sızıntısı Karadeniz ve Azak Denizi’nde hızla yayılıyor. Rus bilim insanları, olayı 21. yüzyılda ülkenin yaşadığı en büyük “çevre felaketi” olarak nitelendirirken, gözler deniz ekosisteminde yaşanan ağır kayıplara çevrildi.

Tankerler 50 Yıllık, Kaptanlar Gözaltında

Volgoneft-239 adlı tanker fırtınada karaya otururken, Volgoneft-212 ise sulara gömüldü. Her iki geminin de 50 yılı aşkınsüredir hizmette olduğu ve kötü hava koşullarına dayanacak donanımdan yoksun oldukları öne sürülüyor. Görüntülerde bir tankerin baş kısmının tamamen kırıldığı, denize yayılan koyu yakıt izlerinin dikkat çektiği görülüyor. Kazanın ardından iki geminin kaptanı tutuklanırken, olay hakkında soruşturmalar sürüyor.

Deniz Tabanı ve Kıyılar Zifte Bulandı

BBC Verify tarafından incelenen uydu fotoğrafları, 10 Ocak itibarıyla en az 25 kilometre uzunluğunda dev bir petrol tabakasının Kerç Boğazı’nı kapladığını ortaya koyuyor. Bir başka uydu görüntüsünde ise yaklaşık 5,7 kilometrelik ikinci bir petrol şeridi fark ediliyor. Petrolün, Anapa kıyılarına kadar ulaştığı ve Berdyansk gibi kuzey bölgelerinde, hatta Donuzlav Gölü gibi güneybatı noktalarında da izine rastlandığı bildiriliyor.

Uzmanlar, denize sızan M100 tipi ağır yakıtın 25 derecenin altındaki sıcaklıklarda katılaşarak suyun altına indiğini ve bu nedenle temizlenmesinin “neredeyse imkânsız” olduğunu belirtiyor. Rus sivil toplum kuruluşu “The Earth Touches Everyone” tarafından paylaşılan görüntüler, deniz tabanında biriken kalın petrol tabakasını açıkça gösteriyor.

Martılardan Yunuslara Tüm Canlılar Tehlikede

Rus yetkililerin açıklamasına göre, şimdiye kadar 6.000’e yakın kuş rehabilitasyon merkezlerine götürüldü. Stavropol bölgesinde bir kuş koruma merkezi, kendilerine getirilen 1.051 kuştan yalnızca %17’sinin hayatta kalabildiğini duyurdu. Greenpeace ise toplam ölü kuş sayısının, 2007’deki benzer kazada 12-13 bin kuşa ulaştığı gibi, bu felakette de çok yüksek olabileceği uyarısında bulunuyor.

Bölgedeki bir yunus rehabilitasyon merkezi de 70 kadar ölü yunusun kıyılara vurduğunu açıkladı. Uzmanlar, petrolün deniz canlılarının solunumunu, beslenmesini ve üremesini olumsuz etkilediğini, uzun vadede on binlerce kuş ve deniz canlısının yaşamını tehdit ettiğini vurguluyor.

14 Milyar Dolar Temizlik Faturası

Ukrayna Ekoloji Bakanlığı, temizleme çalışmalarının maliyetinin 14 milyar dolara kadar çıkabileceğini tahmin ediyor. Rus Greenpeace yetkilileri, kazanın çevresel sonuçlarının sadece Rusya’yla sınırlı kalmayacağına; su akıntıları nedeniyle Romanya, Bulgaristan ve Türkiye kıyılarının da potansiyel risk altında olduğuna dikkat çekiyor.

Rusya’nın “Hayalet” Filo İddiası

Ukraynalı aktivistler, kazaya karışan gemilerin Rusya’nın ambargoyu delmek için kullandığı “gölge filo”nun parçası olabileceğini öne sürüyor. Bu tip tankerlerin bakımsız olduğu, yeterli sigortaya sahip bulunmadığı ve açık deniz şartlarına uygunluklarını yitirdikleri belirtiliyor.

Bu büyük çevre felaketinin uzun vadeli etkileri ise belirsizliğini koruyor. Greenpeace Araştırma Laboratuvarları uzmanı Paul Johnston, “Gerçek hasarın boyutunu tam olarak öğrenmek zor olacak; eldeki bilgiler zaten sınırlı ve eksik” diyor. Rusya Bilimler Akademisi’nden Viktor Danilov-Danilyan ise Karadeniz’in ekosistemini onarabilmenin onlarca yılalabileceğine işaret ediyor.