Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürü Mustafa Altuğ Atalay, balık satış fiyatlarına kota getirilmesine ilişkin, "Kota getirildiğinde balık hem ederini bulacaktır hem de balıkçı kazanacaktır. Kota getirilmesi bu fiyatı da dengeleyecektir" dedi.
TBMM Balıkçılık ve Su Ürünleri Komisyonu, AK Parti İstanbul Milletvekili İsmail Emrah Karayel başkanlığında toplandı. Komisyonda Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürü Mustafa Altuğ Atalay sunum yaptı. Denizlerdeki türlerde uzun yıllardır azalma yaşanmadığını belirten Atalay, avcılık ve yetiştiricilik ürünlerinin sağlıklı olduğunu, sektörün her yıl 1 milyon ton civarında 1’inci sınıf eti vatandaşlara sunduğunu dile getirdi. Atalay, 103 ülkeye su ürünleri ihracatı yapıldığını, bunun üçte ikisinin Avrupa Birliği (AB) ülkelerine olduğunu kaydederek, "Hedefimiz 2 milyar dolar ihracat. Net ihracatçı bir ülkeyiz. Kişi başı tüketimde istediğimiz oranda değiliz.
Kişi başı balık tüketimi 7 kilo. Kaçak avlanan ve ruhsatsız gemiler ülkemizdeki en büyük problemlerden biriydi. 2020 yılında çıkan kanun güncellemesi ile 600'e yakın kaçak avcılık yapan gemiyi yakaladık, parçaladık. İyi durumda olanları da üniversitelere, kamu kurumlarına bağışlıyoruz" diye konuştu.
Türkiye’de 18 bin balıkçı gemisi olduğunu söyleyen Atalay, genel müdürlüğün çalışmalarına ilişkin, "Gemi başına düşen ortalama deniz ürünleri üretim miktarı 2022 yılında 21,5 ton. Bu bütün dünyada da böyle, bizde de böyle. Balıkçı gemisi sayısı iç sular ile birlikte 18 bin, denizlerde 15 bin civarında. 2020 yılında 176 bin 176 denetim yapıldı, bin 132 ton ürüne ve 202 gemiye el konuldu, 23 milyon 653 bin 956 TL cezai işlem uygulandı. 2023 yılında ise 113 bin 975 denetim yapıldı, 353 ton ürüne ve 59 gemiye el konuldu, 4 bin 199 işlem yapıldı, 45 bin 969 bin 458 TL cezai işlem uygulandı" bilgilerini verdi.
Atalay, Türkiye’nin su ürünleri yetiştiriciliğinde dünyada 17’nci sırada bulunduğunu aktararak, Hayalet Ağların Temizlenmesi projesi kapsamında 166 milyon metrekare alanın tarandığını, çalışma sonucu 1 milyon metrekare hayalet ağ ve 40 bin av aracının çıkartıldığını, 2 milyon 750 bin canlının ise kurtarıldığını bildirdi. İstilacı balık sayısının giderek arttığına işaret eden Atalay, "İç sularda 30 istilacı balık türü var, denizlerimize ise 100'ün üzerinde istilacı balık yerleşmiş durumda" dedi.
Balıkçı barınakları konusu da ele alındı
Milletvekillerinin sorularını da cevaplayan Atalay, balıkçı barınakları konusunda başarılı olunmadığını, konunun ele alınması gerektiğini ifade ederek, "Çözümü gerçekten zor. Bizim elimizden gelen desteği vermemiz gerekiyor. Balıkçı barınaklarının tamamının elden geçirilmesi gerekiyor, 65 balıkçı barınağımız çalışıyor. Balıkçı barınaklarının sorunları bölge bölge değişiyor. Kanuni altyapısının güçlendirilmesi gerekiyor" açıklamasını yaptı.
Balıkta kota gündeme geldi
Atalay, Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü’nün güçlü, bağımsız ve büyük bütçeli bir genel müdürlük olmasının önemli olacağını kaydetti. Balığa kota getirilmesine ilişkin de konuşan Atalay, hamsi ve istavrite kota gelmesi gerektiğinin altını çizerek, "Kota getirildiğinde balık hem ederini bulacaktır hem de balıkçı kazanacaktır. Hamsinin balıkçıdan çıkışı 15-20 lira arasında, tezgahtan almaya kalkınca 100 lirayı buluyor. Ben bu hafta sonu 60 liraya aldım. Kota getirilmesi bu fiyatı da dengeleyecektir" değerlendirmesini yaptı.