1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj bayramını kutladığımız bu günde, Uluslararası Klas Kuruluşları Birliği’ne üye olmuş ülkemizin stratejik ve milli kuruluşu Türk Loydu'nun Yönetim Kurulu Başkanı Prof.Dr. Oral Erdoğan' la kısa bir röportaj yaptık.
-Denizhaber: Öncelikle malumunuz Kabotaj Haftası bu hafta, ülkemizin çok stratejik bir kurumu olan Türk Loydu başkanı olarak duygu ve düşüncelerinizi öğrenebilir miyiz?
-Prof. Dr. Oral Erdoğan: Öncelikle denizcilik ve kabotaj bayramımızı kutluyoruz.
Dünya deniz ticaret filosunun 2.4 milyar DWT’e geldiği bir pazarda Türk sahipli filonun 50 milyon DWT’e ulaşması çok önemlidir. Türk Loydu artık hem milli hem de küresel bir kurum olarak çok daha fazla gemiye hizmet vererek 1 Temmuz’ların çok daha coşkulu olmasına katkı sağlamak hedefindedir.
TÜRK LOYDU VAKFI, 1962 yılında T.C. Münakalat Vekaleti (Ulaştırma Bakanlığı) Liman ve Deniz İşleri Dairesi Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü tarafından verilen 23/08/1962 tarihli ve Ulaştırma Bakanı imzalı izin yazısı ile “Memleketin menfaatlerine ve bilhassa denizciliğimizin gelişmesine uygun bir faaliyet gösterecek olan Türk Loydu’nun, ecnebi Loyd ve Klas müesseselerine tanınan hak ve selahiyetlere sahip olarak faaliyeti Bakanlığımızca da kabul edilmiştir” denilerek kurulmuştur.
Vakıf, kurulduğu günden bugüne “Denizciliği Milli Ülkü Haline Getirme” yönünde çok önemli faaliyetlerde bulunmuştur. TÜRK LOYDU VAKFI’NIN şirketi bugün 12 üyesi olan Uluslararası Klas Kuruluşları Birliği’ne tam üyedir, bir dünya markasıdır.
Türk Denizciliğinin dünyadaki markası, bayrağı olarak Türk Loydu, üzerine düşen daha da fazla görevi layıkıyla yapmaktadır. Tabi ki bu arada konjonktür değişmekte, kurallar değişmekte, hedefler yenilenmektedir. 2023 yılı Nisan ayında göreve gelen yönetim kurulumuz da Vakıf Senedine uygun olarak ve de değişen koşullara uyum sağlayacak şekilde çalışmaktadır.
-Ülkemizin ulusal klas kuruluşu Türk Loydu Vakfı Yönetim Kurulu başkanlığına seçildiğiniz tarihten bugüne çalışmalarınız nasıl gidiyor?
-Yönetim Kurulu olarak Genel Kurullarımızda gündeme gelen konuları titizlikle ele aldık. Öncelikle, Vakıf Senedinin günün koşullarına göre uyarlanması taslak olarak hazırlandı. En kısa sürede Genel Kurul üyeleriyle geniş tabanlı istişare çalışmalarını yapacağız. İkinci olarak ticari görevleri yerine getirmekte olan Türk Loydu Uygunluk Değerlendirme Anonim Şirketimizin yönetim yapısında düzenlemelere gittik. Daha önce Şirketin yönetim kurulunda şirket çalışanlarına yer verme anlayışını değiştirdik. 3 kişilik yönetim kurulunda genel müdür yine üye olarak kalırken, iki üyeyi dışarıdan seçtik. Kurumsal yönetim açısından şeffaflık ve hesap verebilirlik neyi gerektiriyor ise onu yapmaktayız.
Öte yandan, Türk Uluslararası Gemi Sicil Kanununun 12. maddesinin (c) bendi “Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemi ve yat doğrudan veya çift (dual) klas olarak Türk Loydu'na kayıtlı ise bu maddenin (a) ve (b) bendinde tespit edilen bedellerde %50 indirim yapılır.” düzenlemesini getirmektedir. Yanı sıra Vakfımız Resmi Senedinin 3. maddesinde de tanımlandığı üzere elde etmiş olduğu gelirlerini “ülkemiz gemi yapım-onarım sanayii ve denizciliği ile kara endüstrisinin çeşitli alanlarında, uzay, uçak ve savunma sanayii, ulaşım ve nükleer enerji gibi ileri teknoloji uygulaması gerektiren dallarda; teknolojik gelişmelerin izlenerek aktarılması ve uygulanmasının sağlanması; ayrıca bu alanlarda ileri ülkeler düzeyine erişilmesi için araştırma, geliştirme, eğitim ve gerekli diğer etkinliklerin sürdürülmesi’’ ne yönelik faaliyetler için kullanmakta ve her yıl karşılıksız olarak lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencisine burs yardımında bulunmaktadır.
Tam da bu noktada, Vakıf olarak, araştırma, burs, eğitim konularının da kurumsal ve rasyonel olarak yapılması için Türk Loydu Akademiyi iktisadi işletme olarak kuruyoruz. Türk Loydu’nun geleceğe yönelik ihtiyaçları dikkate alınarak; çok daha fazla sayıda öğrenciye çok daha çeşitli alanlarda karşılıklı/karşılıksız burslar vermeyi sağlayacağız. Buna ilişkin olarak Burs Otomasyon Programını kendi bünyemizde hazırladık. En kısa sürede uygulamayı başlatacağız.
Yine Türk Loydu ve dünya denizciliğinin ihtiyaçları doğrultusunda belirlenen alanlarda duyuracağımız proje konuları olacak. Bu çerçevede hem akademik hem de profesyonel iş birliğine dayanan proje gruplarını destekleyeceğiz. Özellikle Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) ve Uluslararası Klas Kuruluşları Birliği’nde (IACS) öne çıkan çalışma alanları bizim de kapsamımızda olacak. Uluslararası kurumlara ve devletimize proje ve fikir geliştirme yönünde önemli bir misyonu üstlenmek zorundayız.
Türk Loydu Vakfı faaliyetlerini başta Türk Loydu Uygunluk Değerlendirme ve Hizmetleri A.Ş. olmak üzere kendisine bağlı şirketler veya iktisadi işletmeler üzerinden yürütmektedir. Bu şirketlerden Türk Loydu Uygunluk Değerlendirme Hizmetleri A.Ş. Türkiye’nin tek ve Milli Klas kuruluşu olup, ulusal ve uluslararası alanda faaliyet göstermektedir. Şirket; ürün, sistem, personel belgelendirme, laboratuvar, muayene ve uluslararası gözetim kuralları ve uyguladığı projeler ilişkin T.B.K 470 Maddesi kapsamında eser hizmetleri ile gemi klaslama ve bayrak devletleri tarafından verilen yetkilendirmeler uyarınca ilgili devlet adına projelere dayalı eser hizmetlerinin gözetim ve denetim faaliyetlerinde bulunmaktadır. Bu şirketimizin faaliyetleri arasında Askeri Eser projeleri ve ülkemiz için stratejik olan yapılara ilişkin hizmetler öne çıkmakta ve bu kapsamda yapılan ve uygulanan hizmetler T.B.K. 470 Madde kapsamında proje-eser hizmetleri olup. Bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir;
· TCG ANADOLU gemisinin Eser-Proje klaslanması
· MİLGEM projesindeki askeri gemilerin Eser-Proje klaslanması
· 1915 Çanakkale Köprüsü’nün eser-Proje denetim çalışmaları
· Akkuyu Nükleer Santrali eser-projesinin denetim çalışmaları
· Azerbaycan devleti adına gemilerin eser-projelerinin klaslanması
· Aselsan eser-projelerinin denetimi çalışmaları,
· Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) eser-projesinin denetimi çalışmaları,
· Bakü Ceyhan Boru Hattı eser-projesinin denetimi çalışmaları,
· Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) eser-projelerinin denetimi çalışmaları
· Katar, Kazakistan, Panama ve Çin devletlerinden alınan yetkilendirmeler uyarınca yapılan denetim çalışmaları proje eser hizmetleri kapsamındadır.
-Sizin döneminizde IACS üyeliği gerçekleşti. Bu kapsamdaki gelişmelerden söz edebilir miyiz?
-Geleceğe yönelik olarak; Türk Loydu Vakfı, özellikle Uygunluk ve Değerlendirme Hizmetleri Şirketinin küresel klaslama pazarında dengeli bir şekilde büyümesi ve saygın konumunu sürdürmesi yönünde hedeflemelerde bulunmaktadır. Şirketin günün koşullarına göre yapılandırılması, yönetilmesinin sağlanması, yatırım ve finans imkanlarının gerektiği şekilde devreye alınması, uzman ve sörveyör yeteneğinin sürekli geliştirilmesi, yapay zeka uygulamalarının entegre bir şekilde devreye alınması öne çıkan başlıklar.
Kamuoyunda sıkça dile getirilen bir konu var: Türk sahipli 50 milyon DWT’lik bir filo var ama bunun çok az kısmı Türk Loydu klasında. Aslında öncelikle Türk bayrağını özendirmeye yönelik çok önemli adımlar atılmasına karşın filonun ancak %15’i Türk bayraklı. Birçok denizci ülkenin de durumu çok farklı değil. Denizciliğin “milli”lik sınırlarını aşan okyanus boyutunda uluslararası boyutta bir yapısı var, netice olarak “kolay bayrak ülkesi” olgusu aynı anda ekonomik avantajlar sunarken diğer yanda da uluslararası güçlü bir mevzuat yapısını da barındırmaktadır. Türk Uluslararası Gemi sicili ile bir nevi kolay bayrakta sunulan imkanlar sağlanarak Türk bayrağı çekmenin desteklenmesi bir nebze mümkün olabilmiştir. Kanaatimizce IACS üyeliği ile birlikte Türk Loydu, hem klaslama pazarında etkinleşecek hem de Türk sahipli filoya daha fazla katkı sağlamayı başaracaktır. Temennimiz Türk Loydu klasındaki gemi sayısının ve tonajı hızla artar iken, Türk bayraklı filomuzun büyümesini de gerçekleştirmektir.
