Akdeniz Arkeolojisi Derneği tarafından Konyaaltı ilçesi Sarısu Mahallesi'ndeki bir tersanede yapımı tamamlanan, 38 metrelik "UPL Tarım" isimli geminin ilk görevi için Setur Marina'da tören düzenlendi.
Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü Başkanı Doç. Dr. Hakan Öniz, yaptığı konuşmada, 2,5 milyon avroya mal olan geminin Türkiye'nin su altı kazı ve araştırma çalışmaları için tasarlandığını söyledi.
Öniz, geminin sadece Akdeniz Üniversitesinin değil, Türkiye'deki tüm su altı arkeolojisiyle ilgili faaliyet gösteren üniversitelerin, UNESCO ve Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi (ICOMOS) kanalıyla gelecek yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin de kullanılacağını vurguladı.
"Gemimizde 4 robot olacak"
Gemide yüksek teknolojinin kullanıldığını belirten Öniz, şöyle konuştu:
"Gemimizde 500 metreden üç boyutlu görüntü alabilen sistem var. Bu sistem sayesinde deniz tabanında bugüne kadar belgeleyemediğimiz derin sularda yatan atıkları bulabileceğiz. Büyük ekranlı bilgisayar sistemlerinin yanı sıra deniz tabanında gemi hareket halinde çalışırken dip sonardan elde edilen görüntüyü araştırmacılarımız takip edilebilecek. Eğer bu görüntüler arkeolojik potansiyel içeriyorsa o derinliğe robot indirip görüntü alabileceğiz. Gemimizde 4 robot olacak. Biraz daha derin sularda artık çalışmalarımızı yalnızca dalgıçlar tarafından değil, robotlar aracılığıyla yapabileceğiz. Bunu dünyada yapabilen birkaç ülke arasındayız."
Dünya standartlarında gemiye sahip olmak için iki yıldır çalışma yürüttüklerini anlatan Öniz, "Mersin ve Antalya kıyılarında yürüttüğümüz arkeolojik su altı araştırmalarını ve kazılarını gerçekleştirebilecek daha iyi, modern ve yüksek teknolojili gemiye ihtiyacımız vardı. Yıllardır böyle bir anı bekliyorduk. Su altı arkeologlarının rüyasıydı böyle bir gemi. Çünkü hakikaten hem ebat olarak dünyanın en büyüklerinden hem de teknolojik olarak muhtemelen dünyanın en iyi arkeolojik gemisi diyebiliriz." diye konuştu.
Geminin hibrit yapıya sahip olduğuna dikkati çeken Öniz, makineleri haricindeki tüm elektriğin üzerindeki güneş enerjisi panellerinden karşılanacağını, ayrıca gemide 5 kişilik basınç odası bulunduğunu bildirdi.
Öniz, su altı kazıları arasında 2018'de tespit ettikleri 3 bin 600 yaşındaki Kumluca Orta Tunç Çağı batığı kazısının önemine işaret ederek gemi sayesinde 50 metre derinlikteki batığı da ortaya çıkaracaklarını sözlerine ekledi.
UPL Tarım Türkiye Müdürü Murat Yahyaoğlu ise önemli bir projeyi desteklemekten onur duyduklarını ve katkılarını sürdüreceklerini ifade etti.
Akdeniz Arkeolojisi Derneği tarafından yaptırılan Gemi, Ares Tersanesi, Navarchs, ADTO ve yerli yabancı işadamları tarafindan desteklendi.
Geminin kabuk dizayni Perry van Oassanen, iç dizaynı ise Norman Foster ve ekibi tarafindan, mühendislik hizmetleri ise Müh. Ilker Civelek tarafindan verildi.
Gemide 5 kişilik basınç odasından XRF gibi cihazlara sahip laboratuvara, multi beam sonardan sualti robotların, na makinalar hariç elektriğini kendi üreten solar panellerine kadar modern ve yeşil bir teknoloji mevcut.
UNESCO ve ICOMOS kanalıyla sualti arekolojisi eğitimlerinde de kullanılacak bu gemi hiç bir kamu kaynağı kullanılmadan yapıldı.
