Dümen Açısı Göstergesi Kılavuz Kaptanı yanılttı, gemi karaya oturdu
9 Nisan 2022 tarihinde, Hagen Oldendorff adlı dökme yük gemisi Avustralya’nın en işlek limanlarından biri olan Port Hedland’dan ayrıldıktan sonra karaya oturdu. Gemi, demir cevheri yüküyle limandan ayrıldıktan yaklaşık 45 dakika sonra, dar dış kanalda iskeleye doğru dönerek kıyıya çarptı. Bu kazanın nedeni olarak, köprüüstündeki dümen açısı göstergesinin kısa devre yapması ve pilotun yanlış bir şekilde “dümen arızası” yaşandığını düşünmesi gösterildi.
Gece saatlerinde gerçekleşen olayda, köprüüstünde duyulan tıklama seslerinin ardından tüm dümen açısı göstergeleri devre dışı kaldı. Bu beklenmedik durum, köprüüstü ekibinde bir karışıklığa neden oldu. Gemi, o sırada sancak tarafına doğru dönmekteydi. Pilot, bu dönüşü kontrol altına almak için iskeleye 20 derece dümen vermeye karar verdi ve arka römorkörün geminin kıç tarafını sancak yönünde çekmesini istedi. Ancak, göstergelerin devre dışı kalmasının yarattığı kafa karışıklığı nedeniyle, pilot yanlış bir değerlendirme yaparak gemide dümen arızası olduğunu düşündü.
Dümen açısı göstergelerinin çalışmadığı bir durumda, pilotun verdiği komutlar iskeleye doğru olan dönüşü artırdı. Bu sırada gemi, iskeleye doğru 27 derece bir dümen açısına ulaştı. Pilot, durumu kontrol altına almak için motorları durdurma ve römorkör manevralarıyla gemiyi stabilize etme çabalarına girişti. Ancak bu çabalar sonuç vermedi ve gemi altı knot hızla kanalın kenarına çarptı. Çarpmanın etkisiyle geminin sancak tarafında bulunan birinci ve ikinci balast tanklarında ciddi hasar meydana geldi.
Kazadan beş dakika sonra, gemi kaptanı dümen açısı göstergelerinin çalışmadığını fark etti ve kontrolü yerel dümen sistemlerine devretti. Gemi, ek römorkörlerin yardımıyla daha güvenli bir noktaya çekildi. Olayın ardından yapılan dalgıç incelemelerinde, geminin gövdesinde iki büyük hasar tespit edildi. İlk hasarın ikiye üç metre boyutunda, ikinci hasarın ise bir metrekare büyüklüğünde olduğu bildirildi. Ayrıca geminin gövdesinde, kanal kenarıyla temas ettiği 150 metrelik bir alanda ciddi yapısal hasarlar görüldü.
Bu kazanın ardından yapılan teknik inceleme, köprüüstündeki altı dümen açısı göstergesinden birinde bulunan bir motorun kısa devre yaparak devre dışı kaldığını ortaya koydu. İlginç bir şekilde, bu göstergeler tek bir elektrik devresine bağlıydı ve bir sigortanın atması tüm göstergelerin aynı anda kapanmasına neden olmuştu. Bu olay, gemi köprüüstü ekipmanlarının mevcut uluslararası denizcilik standartlarına uygun olmasına rağmen, böyle bir arızaya karşı savunmasız olduğunu gösterdi.
Avustralya Ulaştırma Güvenliği Bürosu (ATSB), kazanın ardından yayımladığı raporda, mevcut SOLAS ve klas kurallarının bu tür arızalara karşı ek koruma veya uyarı sistemi gerektirmediğini belirtti. ATSB, sınıf kuruluşlarını, bayrak devleti ve liman otoritelerini, benzer kazaların önlenmesi için bu kuralların gözden geçirilmesi ve geliştirilmesi konusunda iş birliği yapmaya çağırdı.
Hagen Oldendorff, geçici onarımlar tamamlandıktan sonra Çin’e kuru havuza götürüldü. Bu olay, gemi ekipmanlarının dayanıklılığı, mürettebatın bilinç düzeyi ve denizcilik sektöründeki güvenlik standartlarının geliştirilmesi gerektiğini bir kez daha gözler önüne serdi.
Daha ayrıntılı bir analiz için aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz:
