Suriye’deki İsyancı İlerleyişi Rus Donanmasını Tartus Limanı’ndan Çıkardı
Suriye’deki iç savaşın gölgesinde, Rus Donanması'nın Akdeniz Filosu, stratejik öneme sahip Tartus Limanı’nı beklenmedik bir şekilde terk etti.
2 Aralık gecesi, Kilo sınıfı denizaltı Novorossiysk (B261), Gorshkov sınıfı kruvazörler Admiral Golovko (461) ve Admiral Gorshkov (454), Krivak sınıfı Admiral Grigorovich (F745) ve iki yakıt tankeri Vyazma ile Velnya, limanı boşaltarak gece karanlığında hareket etti. Uydu görüntülerine göre, 3 Aralık sabahı Tartus’taki tüm demirleme alanları boştu. Rus medyası, gemilerin Doğu Akdeniz’de canlı atış tatbikatı yaptığını iddia etse de, filo şu an için kayıplara karışmış durumda.
Hayat Tahrir el-Şam’ın İlerleyişi ve Tartus’un Tehdidi
Rusya’nın 1971’den bu yana varlık gösterdiği Tartus Limanı, bugüne kadar büyük ölçüde huzurlu bir bölgeydi. Ancak Suriye’nin kuzeyinde başarılı bir saldırı başlatan eski adıyla El-Nusra Cephesi olan terör örgütü Hayat Tahrir el-Şam (HTŞ), Rus donanmasının bu güvenli limanı terk etmesine yol açtı. HTŞ şu ana kadar Halep’i kuzeydoğuda, Hama’yı ise Tartus’un yaklaşık 80 kilometre doğusunda ele geçirmiş durumda. Her ne kadar Alavi milislerin savunduğu dağları aşarak Tartus’a ulaşmaları zor görünse de, bu ilerleme Rusların tahliye kararı almasına yetti.
Donanmanın Akıbeti: Yeni Bir Liman mı, Geri Dönüş mü?
Rus Donanması’nın Akdeniz’deki geleceği belirsizliğini koruyor. Montreux Sözleşmesi uyarınca Türkiye, savaş gemilerinin Boğazlar’dan geçişine izin vermediği için filo, Karadeniz’e geri dönemiyor. Akdeniz’deki diğer limanlar ise uzun vadeli lojistik, onarım veya silah depolama olanakları sunmuyor. Bu nedenle, filo için en olası sığınak, Libya’nın doğusundaki Tobruk olabilir. Ancak, burası da güvenilir bir seçenek değil; çünkü bölge, ABD vatandaşı ve eski CIA bağlantılı savaş lordu Mareşal Halife Hafter’in kontrolünde.
Tartus’un Önemi ve Rusya İçin Riskler
Tartus Limanı, Rusya için sadece bir donanma üssü değil, aynı zamanda Suriye ve bölgedeki müttefiklerine silah sevkiyatı için bir kapı görevi görüyor. Bu limandan hareket eden Rus gemileri, İran’ın "Direniş Ekseni" müttefiklerine ve özellikle Lübnan’daki Hizbullah’a lojistik destek sağlıyor. İsrail kuvvetleri tarafından güney Lübnan’da ele geçirilen Hizbullah cephaneliklerinde, Rus yapımı modern silahlar bulunduğu biliniyor.
Ancak, HTŞ’nin ilerleyişi veya Suriye içinde yaşanabilecek bir darbe girişimi, Rusların Tartus’a dönmesini daha da zorlaştırabilir. Bu durumda, Akdeniz Filosu’nun önümüzdeki dönemde en önemli görevi, Suriye kıyısında konuşlanarak Rus kara ve hava varlıklarına destek sağlamak ya da gerekirse tahliye operasyonlarına katılmak olacak. Aksi takdirde, donanmayı uzun ve zorlu bir kuzey yolculuğu bekliyor.
Sıcak İklimden Dondurucu Soğuklara mı?
Murmansk ve Vladivostok gibi dondurucu limanlardan kaçan Rus denizciler için Tartus, 50 yılı aşkın bir süredir sıcak bir yuva olmuştu. Ancak şimdi, bu önemli limanın geleceği, Suriye’deki savaşın gidişatına bağlı olarak belirsizliklerle dolu. Tartus’un kaybedilmesi, Rusya’nın Akdeniz’deki stratejik gücüne büyük bir darbe vurabilir.
