Sevgili okurumuz; Yurtdışında inşa edilen bir elektrik santralinde kullanılacak borulama sistemlerinin montajının kurumunuzca yapılmasının planlandığı, söz konusu proje kapsamında yurtdışında sabit bir işyerinin oluşturulmasını
Sevgili okurumuz;Yurtdışında inşa edilen bir elektrik santralinde kullanılacak borulama sistemlerinin montajının kurumunuzca yapılmasının planlandığı, söz konusu proje kapsamında yurtdışında sabit bir işyerinin oluşturulmasının düşünüldüğü, şirketiniz işçilerinin 6 ile 14 ay süresince montaj ve işin tamamlanması için yurtdışında bilfiil çalışmasının gerekeceği, saha işlemleri dışındaki işlerin Türkiye’deki merkeziniz tarafından yapılacağı, yapılacak montaj işine bağlı olarak kurumunuzca elde edilecek kazancın Türkiye’deki genel sonuç hesaplarına intikal ettirileceği, genel sonuç hesaplarına intikal eden kazancın bir bölümünün yurtdışında gerçekleştirilen saha işlerinden sağlanacağı, kalan kısmın ise Türkiye’deki merkezde yapılan proje çizim, araştırma, geliştirme, koordinasyon, idari yönetim gibi teknik hizmetler dolayısıyla elde edileceğini belirtilerek, yurt dışındaki şube işyeriniz aracılığıyla yapılan montaj işlerinden elde edilecek kazancın kurumlar vergisinden istisna olup olmayacağı hususu sormaktasınız.
Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançların kurumlar vergisinden istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.
Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye’de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
Teknik hizmetlerden elde edilen kazançların da anılan istisnadan yararlanabilmesi için bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması; yurt dışında ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan teknik hizmetlerin, hizmet ihracatı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, teknik hizmetlerin yurt dışındaki inşaat, onarım ve montaj işlerine bağlı olarak yapılma şartı bulunmamaktadır.
İnşaat, onarım ve montaj işlerinin yurt dışında gerçekleştirilmesi için bir işyeri bulunması gerekirken, bu işlere bağlı teknik hizmetlerin yurt dışında herhangi bir işyeri olmaksızın Türkiye’den gerçekleştirilebilmesi de mümkün olabilmektedir.
Proje hazırlanması gibi teknik hizmetler, inşaat ve onarma işinin tamamlayıcı bir unsuru olmasına karşın; kurumların yurt dışında devam eden bir inşaat ve onarma işi olmadığı ya da ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci bulundurulmadığı durumlarda, bu faaliyetin ihracat olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup yurt dışındaki inşaat işine bağlı olarak Türkiye’de yapılan teknik hizmetlerden sağlanan kazançların bu istisnadan yararlandırılması mümkün bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, kurumların yurt dışında bir inşaat ve onarım işi varsa, buna bağlı teknik hizmetler ister Türkiye’de isterse yurt dışında yapılsın, elde edilen kazançlar istisnadan yararlanabilecektir.
Kurumların yurt dışında yaptıkları bir inşaat ve onarım işinin bulunmaması halinde ise ancak yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla yaptıkları teknik hizmetlerden elde edilen kazançlar istisnadan yararlanılabilecektir.
Bu istisnanın uygulanması açısından, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye’ye getirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır.
Söz konusu kazançların Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanılması için yeterlidir.
Öte yandan, yurt dışındaki şubelerden elde edilen kazançların genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesinde, faaliyette bulunulan yabancı ülkenin mevzuatına göre hesap döneminin kapandığı tarih itibarıyla ilgili ülke mevzuatına göre tespit edilen faaliyet sonucu, Türkiye’de de aynı tarih itibarıyla genel sonuç hesaplarına kaydedilecektir.
Bu hususun Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesinde, kazancın kambiyo mevzuatına göre fiilen Türkiye’ye getirilmesinin herhangi bir etkisi olmayacaktır.
Faaliyette bulunulan yabancı ülkede kazanca tasarruf edilebilmesi yeterlidir.
Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazanç, hesaplara intikal ettirilmesi gereken tarihte T.C. Merkez Bankasının o gün için tespit ve ilan ettiği döviz alış kurlarıyla değerlendirilecektir.
T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan olunmayan yabancı paralarda ise Maliye Bakanlığının Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit ve ilan ettiği kurlar dikkate alınacaktır.
Yurt dışı faaliyet sonucunda elde edilen kazançlar elde edildiği dönem itibarıyla, Türkiye’de ilgili olduğu geçici vergi matrahının tespitinde de dikkate alınacaktır. …” açıklamaları yer almaktadır.
Diğer taraftan, 09/07/1986 tarih ve 19159 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya Cumhuriyeti Arasında Gelir Ve Servet Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması’nın “İşyeri” başlıklı 5. maddesinde,
1. Bu Anlaşmanın amaçları bakımından "işyeri" terimi, bir teşebbüsün işinin tamamen veya kısmen yürütüldüğü işe ilişkin sabit bir yer anlamına gelir.
2. İşyeri" terimi özellikle şunları kapsamına alır:
g) Altı ayı aşan bir süre devam eden inşaat şantiyesi, yapım, montaj veya kurma projesi veya bunlarla ilgili kontrol faaliyetleri. …” hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, yurtdışında inşa edilen elektrik santralinde kullanılacak borulama sistemlerinin montajı kapsamında, şube işyeriniz aracılığıyla yapacağınız borulama montaj işinin altı ayı aşan bir süre devam etmesi durumunda söz konusu montaj işinden ve bu işe bağlı olarak Türkiye’de yapacağınız proje çizim, araştırma geliştirme gibi teknik hizmetlerden elde edeceğiniz kazançların kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkündür.
Diğer taraftan, Türkiye’de yapılan idari yönetim ve koordinasyon gibi faaliyetlerin teknik hizmet kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.
Öte yandan, söz konusu istisnadan yararlanabilmek için yurt dışında gerçekleştirdiğiniz montaj ve bu işe bağlı teknik hizmetler işinden elde ederek Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettireceğiniz kazancın şirketiniz tarafından faaliyette bulunduğunuz yabancı ülkede tasarruf edilebilmesi yeterlidir.
