Dünyanın en büyük ikinci çekiç koleksiyonu
Müh. İlker Meşe, dünyadaki beş çekiç koleksiyonerinden birisi olan Burhan Reşid tarafından kurulan çekiç müzesini fotoğrafladı, yazdı.
Burhan Reşid, dedesinin sıcak demir atölyesinde henüz çocuk yaşta başladığı çekiç koleksiyonunu Şile’de müzeye çevirdi. İTÜ Denizcilik Fakültesi Mezunları Sosyal Yardım Vakfı (DEFAV) Yönetim Kurulu Başkanı Müh. İlker Meşe, dünyada sadece beş örneği bulunan müzeyi ziyaret etti, hem koleksiyonunun hem de Burhan Reşid’in hikayesini kaleme aldı:
İnsan kalitemiz çok zengin
“Şile’de tahlisiye istasyonundan sonra ikinci uğrak yerim Burhan Reşid Bey’in çekiç koleksiyonu oldu. Türkiye’nin insan kalitesi çok zengin bir ülke olduğunu bir kez daha gördüm. Bu zenginliği bana fark ettiren sevgili dostum Kayhan Çındemir’e bir kez daha teşekkür etmek istiyorum.
28 yıldır topluyor
Burhan Reşid 37 yıl boyunca İsveç’te yaşamış. Dedesinin Şile’deki sıcak demir atölyesinde başlayan merak nedeniyle de 28 yıldır dünyanın dört bir yanından çekiç topluyor. İsveç’ten Türkiye’ye dönerken de çekiçlerini geride bırakmıyor. İki yıllık uğraşları sonunda her birini Şile’ye getirmeyi başarıyor.
Dünyada sadece beş kişi
Burhan Reşid Bey, çekiç koleksiyonunun içerik açısından çok önemli olduğunu ve dünyada çekiç koleksiyonu yapan 5 kişiden biri olduğunu ve kendi koleksiyonunun ikinci sırada olduğunu anlatıyor. Diğer koleksiyonların Kanada, Avustralya, Latvia ve Amerika’da bulunduğunu belirten Burhan Reşid, dünyada çekiç hakkında yazılan tek kitap olan Hammers King of Tools’ta yer aldığını, koleksiyoner kulübü üyesi olduğunu ve Tür İslam Eserleri Müzesi’nin kontrolünde koleksiyoner belgesi bulunduğunun altını çizdi.
Kaç çeşit çekiç var?
Burhan Reşid Bey, gururla gösterdiği koleksiyonuyla ilgili şunları anlatıyor:
“Ben bile bu kadar çok çekiç çeşidinin olduğunu tahmin bile edemezdim. Bana göre en fazla beş yüz, altı yüz tane, bilemedin bin tane çekiç türü vardır diye düşünürdüm. Şu an bu koleksiyonda dört bin üç yüz tane çekiç var ve hala da aradığım bir çok çekiç var”
Özel işe özel çekiç
“Dünyada çekicin çeşitli kullanım alanları var. Bazı çekiçler var ki sadece bir iş için yapılmış. Bu koleksiyonda Fransa’dan, İtalya’dan aldığım sadece hayvanların mezbahaya gitmeden önce beyin ölümü gerçekleşmesi için beyinlerine vurulan çekiçler var. Çekiç bir sanattır ve sanatçı için yapılır.”
Şile’ye giderseniz mutlaka görün
Eğer Şile’ye yolunuz düşerse, özellikle uğrayacağınız adreslerden biri de, Burhan Reşid Bey’in çekiç müzesi olmalı. Kısa süre sonra yeni yerine taşındığında tüm koleksiyon ve eski marangoz masaları sergilenmeye başlanacak. Umarım ülkemizde bu tip özel koleksiyonların sayısı artar ve bizler de ülke olarak daha zenginleşiriz.
Yalçın Aksu, Burhan Reşid, İlker Meşe, Sabri Trabzonlu
Burhan Reşid’in aile albümü
Sandal yapan tekne ustalarının kalafatlamak için kullandıkları özel imalat çekiçleri.
Üsttekiler Fransız çekiçler. Sol taraftaki sırada büyük olanlar at nalı yapımında kullanılan demir ustası çekiçleri, sağ taraftaki küçük çekiçler marangoz çekiçleri, yelpaze şeklinde olanlar ise tahta sandıkları açmak ve kapamak için üretilmişler.
Yuvarlak şeklinde sergilenen çekiçler İtalyan taş ve mermer ustalarının kullandığı çekiçler. Alt kısımdakiler ise meşe fıçı yapımında kullanılan, kasnakları yerine oturtmakta kullanılan çekiçler.
Üsttekiler itfaiyeci baltaları
Tahta tablonun sağındaki taş başlı çekiçler antik çağlarda yapıldığı teknikle aynı şekilde yapılan yeni çekiçler.
Sağ taraftaki tabloda yer alanların tümü Japon çekiçleri. Marangoz testere hızar yapımında kullanılan ayrıca samurai kılıç yapan ustaların çekiçleri.
Üstte 3 adet ve çeşitli uzunluktakiler, vahşi batıda aranan kişilerin resimlerini telgraf direklerine asmak için kullanılan, fotoğrafı ve çiviyi aynı zamanda tutmak için mekanizması olan çekiçler. 1800 sonlarında kullanılıyordu, patentlidir. Onun altındakiler, Avrupa’da seyyahların kullandıkları teberler. Bizim dervişlerde kullanmışlar fakat biçimleri ayrı. En alttaki çok dar balta biçimindeki de bir İsveç teberi.
Sağ taraftaki 3 adet sapsız çekicin ikisi Fransız ve diğeri İtalyan mezbaha çekiçleri. Avrupa’da kesime giden hayvanların önce beyin ölümü gerçekleşmesi gerekiyor. İnce tarafıyla hayvanın tam beynine vurup çıkartılıyor daha sonra gırtlağı kesilip kanı akıtılıyor.
Sağda 3 adet ağızları balta gibi olanlar, eskiden sokak sokak dolaşıp buz kalıbı satan seyyar satıcıların kullandıkları çekiçler.
Sol tarafta yelpaze biçimindeki çekiçler. Kayrak taşından çatı kiremiti yapan ustaların kullandıkları çekiçler. Onların sağındakiler; karton ambalaj çıkmadan önce, tahtadan yapılmış kutuları açıp kapatmaya yarayan çekiçler.
Tam ortada multi tool. Birkaç amaçlı iş için kullanılan çekiçler.
En sağdakiler çeşitli marangoz çekiçleri.
