Gemilerin icra yolu ile yapılacak açık artırmasına, Türk vatandaşı olmayan yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin iştirakinde ve yapılacak açık artırma sonucunda ihalenin yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilere yapılmasında katma değer vergisinin hesa
Gemilerin icra yolu ile yapılacak açık artırmasına, Türk vatandaşı olmayan yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin iştirakinde ve yapılacak açık artırma sonucunda ihalenin yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilere yapılmasında katma değer vergisinin hesaplanmasında tereddütler yaşanmaktadır. Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler, Hazinece yapılan taşınmaz mal satışları hariç müzayede mahallerinde, gümrük depolarında yapılan hak, menkul ve gayrimenkul satışları vergiye tabi bulunmaktadır.Faaliyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demiryolu taşıma araçlarının ve yüzer tesis ve araçlarının teslimleri bunların tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hizmetler katma değer vergisinden istisna edilmiş olup, sayılan araçların imal ve inşası ile ilgili olarak yapılan teslim ve hizmetler de istisna kapsamına alınmıştır.
Söz konusu araçları istisna kapsamında teslim almak veya tadil, bakım onarım yaptırmak isteyenlerin vergi dairesine başvurmak suretiyle işlemin istisna kapsamına girdiğine dair bir yazı alarak teslimi yada tadil, bakım ve onarım hizmetini yapanlara noter onaylı bir örneğini vermektedirler.Buna göre alıcının Türkiye’de mükellefiyeti bulunması halinde sözü edilen gemiyi kiralayacağı veya çeşitli şekillerde işleteceği konusunda bağlı bulunduğu vergi dairesinden alacağı yazıyı ibraz etmesi halinde katma değer vergisinden istisna olacak, vergi dairesinden alınmış böyle bir yazı ibraz edilmemesi halinde genel oranda katma değer vergisine tabi olacaktır.
Söz konusu geminin satışının Türkiye’de yerleşik olmayan Yabancı gerçek veya Tüzel kişilere yapılması halinde alıcı firmanın söz konusu gemiyi ihale yoluyla Türkiye’den satın alarak yurt dışına götürmesi işleminin dış ticaret ve gümrük mevzuatına göre ihracat olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.Ancak, katma değer vergisinin genel prensibi malın çıkış ülkesinde vergiden arındırılması, varış ülkesinde vergilendirilmesidir.
Türkiye’den satın alınacak geminin, alıcı Firma tarafından yurt dışına götürülmesi halinde bu işlem ihracat sayılmadığından, bu geminin ihracat istisnası kapsamında vergiden arındırılması söz konusu olmamaktadır.Bu durum ise Türkiye’den vergili olarak alınan mal için varış ülkesinde yeniden vergilendirme yapılmasını gerektirmektedir. Katma Değer Vergisi Kanunu’nun temel esprisine aykırı olan bu durumun önüne geçilmesi ve geminin Türkiye’de mükellefiyeti olan bir firmaya işletmesinde kullanılmak üzere satılması halinde vergiye tabi olmayacağı hususları göz önüne alınarak icra yoluyla satışı yapılan geminin satış işleminde genel oranda katma değer vergisi hesaplanması, hesaplanan katma değer vergisi tutarında teminat gösterilmesi bilahare geminin yurt dışı edildiğinin resmi makamların yazısı ile belgelenmesi koşuluyla hesaplanan verginin terkin edilerek teminatların iade edilmesi gerekmektedir.
