EVER GIVEN
3 yaşında 400 metre boyunda baba bir gemi ama konteyner gemileri için buna ana deniyor. Yani mother ship. 24 Mart günü güneyden kanala giriyor. Henüz kanalın başı sayılacak yerde kanalı kaplayacak şekilde karaya oturuyor.
Resmin çekildiği arkadaki nispeten daha küçük konteyner gemisi kanalın bir tarafına geçici olarak yanaşıyor önü kapalı olduğu için. Draftı da (su çekimi) fazla olmadığından oturmuyor. Günlük ortalama 74 geminin geçiş yaptığı ve bu sayede her gün yaklaşık yedi milyon dolar kazanç kapısını oluşturan Süveyş kanalı, Mısır'ın en büyük üçüncü döviz girdisidir. Profesyonel gemi kurtarma şirketleri 20.000 TEU'luk dev konteyner gemisi Ever Given'in, Süveyş Kanalı'nda kapalı bir vana gibi kanalın iki kıyısı arasına karaya oturarak sıkışmış bir konumda olmasının, gemiyi yeniden yüzdürme çalışmalarını sahilde karaya oturmuş bir gemiyi çekmekten çok daha karmaşık hale getirdiğini açıklamış. TEU terimi İngilizce “Twenty-foot Equivalent Unit” kelimelerinin kısaltması olup geminin yükleyebileceği maksimum 20’lik konteyner adedini ifade eder. Konteyner gemileri tonajına göre değil, taşıyabileceği bu konteyner adedine göre adlandırılır. Süveyş Kanalı'nda çapraz bir şekilde karaya oturarak geçişlerin durmasına neden olan 400 metre uzunluğundaki dev kuru yük gemisini kurtarma operasyonu devam ediyor. Bu operasyonun günler ve hatta haftalar sürebileceği belirtiliyor.
Tayvan’lı Evergreen Marine şirketi tarafından işletilen Ever Given adlı gemi, kanalın güney ucunda bulunuyor. Gideceği limana zamanında varamayan petrol tankerlerinden dolayı geminin kanalı kapatmasından 1 gün sonra petrol fiyatlarına yüzde 7 zam gelmiş. Peki bu devasa gemi nasıl kurtulacak?
Minyatür harfiyat makinesiyle olabilir mi?
Resim Cumhuriyet gazetesinden alındı. 2-3 gün sonra tabiat ana yardıma gelecek ve sular geminin oturduğu güne göre takribi 50 cm yükselecek.
Yükün boşaltılmasını kimse aklına getirmek istemez. O iş o kadar kolay değil.
Resim Cumhuriyet gazetesinden alındı.
2-3 gün sonra tabiat ana yardıma gelecek ve sular geminin oturduğu güne göre takribi 50 cm yükselecek.
Ay dede dolunay full moon görüntüsünü 29-31 Mart arasında veriyor ki en yüksek MED zamanı (high water) bu günlere denk geliyor. Aşağıdaki grafiği incelerseniz her gün bir önceki güne nazaran takribi 10 cm daha fazla su seviyesi yükselmiş. O zaman en fazla yüksekliği yakaladığımız 31 Mart’ta 2.14 cm oluyor ki inşallah kuvvetli römorkörlerin de yardımıyla gemimiz kurtulmuş olur. Belki 29-30 Mart’ta da mutlu sona ulaşılabilir.
Oturma Kızıldeniz’e yakın yerde olduğu için med cezirden yararlanmış olduk. Kanalın ortasında veya kuzeyinde bu kadar fark olmaz.
İnternetten kanalın tarihçesine bakarsanız devamlı kanalı büyültme ve daha büyük gemilerin geçişi için çalışmalar yapıldığını okursunuz. Süveyş otoritesi bu olaydan alınan dersleri paylaşsa ne güzel olurdu. Mesela kum fırtınası mı çıkacak, o zaman büyük gemilerin transitinde başa ve kıça eskort birer römorkör. Sorun, bunun parasını kim verecek?
Ama Armatör başka bir hesap yapacaktır. Çin’den Hollanda’ya Ümit burnunu dolaşarak gidebilir.
Okura başka bir bilgi daha vereyim. Çin’den Türkiye’ye gitmekle Hollanda’ya gitmenin kanal tarifesi aynı değildir. Hatta pazarlığa açıktır.
