LODOS
Hanıma sordum “gemi çay içer mi?” diye.
Denizdeki son 20 yılı birlikte geçirdiğimiz, 2 kere dünya turu atan eşim “İçer” diyerek doğru cevabı verdi.
Her sene 1-2 gemi lodostan etkilenip demir tarar ve Kumkapı, Yenikapı sahiline yaslanır. Çoğu sökülerek enkazı temizlenir. Yakın zamanda lodostan tarayıp oturan "STREAMLINE" gemisi için de söküm işlemi başlamış.
Çeşitli sebeplerden kuvvetli havalarda gemi tarar. Zincirin, orijinaline uymayan bakla kalınlığı, kaloma miktarı. deniz dibi özelliği, geminin yüklü veya boş olması gibi faktörler taramaya tesir eder. Bize düşen tarama olayını en başından fark etmek. Kitabımızda da yazmadık mı demir vardiyası seyir vardiyasından daha önemlidir, daha fazla dikkat gerektirir diye. İlave olarak tüm zinciri döşediğiniz halde hala tarıyorsak o zaman tası tarağı toplayıp oradan uzaklaşmak gerekir. Ya daha neta bir yere gidip demirleriz, ya da traverse çıkarız. Geminin taradığı çeşitli yöntemlerle anlaşılır. Gelişen teknolojiye paralel olarak benim uyguladığım en son yöntem; Ecdis’te cursor’ü yarım gemi boyu geminin önüne getirip orayı merkez seçerek 2 gemi boyu yarıçapında daire çizerim.
Eğer geminin kıçı büyük daireye değerse kaptana haber. Ecdis’teki hakiki görüntü.
Sene 1971 S/S Yozgat gemisinin 4.kaptanıyım Kumkapı’da demirliyiz. Gemide benden başka güverte zabiti ve kaptan yok. Hepsi dışarıda. Malum lodos esmeye başladı. Baktım gemi tarıyor. Makineyi hazırlattım viraya başladım. Oradan kalkarak daha ilerde neta bir yere demirledim.
Selam olsun o günlere..
Tehlikenin nereden geleceğini bilirseniz önlemini ona göre alırsınız. Örneğin biz şimdi Ashdod limanına ilk defa gideceğiz diyelim. İlk kitabımızda da adı geçen, oranın demir yerinde demir tarama ihtimalinin fazla olduğunu 30 yıl önceki deneyimlerimizden biliyoruz. Şayet demirde kalırsak ilk işim zabitlerimin dikkatini çekip şu resmi göstermek olur.
Gemi taraya taraya mendireğin kayalıklarına çıkıyor. Köprüüstünde vardiya zabiti yok. Çünkü VHF kayıtlarından port kontrol devamlı gemiyi aramış ama cevap veren olmamış.. Sonra bu olayın üzerinden yıllar geçecek “Viya böyle-2” de basılmak üzere aynı limanda benzer bir olay daha yaşanacak!
Ne diyor atalarımız? Hiç ibret alınsaydı tarih tekerrür mü ederdi?
