Yazılı görsel basından son birkaç gündür takip ettiğimiz haberlere göre Palau bayraklı Harrier isimli gemi Aliağa´da denize fule oil yakıtını bırakarak kirliliğe sebep olmuş.
Denizci olmayan vatandaşlarımızı bir gemi niye denize Fuel Oil yakıtı bırakır bunu anlamayabilir. Ama her denizcinin bununla ilgili bir düşüncesi mutlaka vardır.
Denizci olmayan halkımız için kısa bir bigi verelim ;
- Bu gemi niye gelmiş Ali Ağaya ? Söküme .Yani gemi hurdaya verilecek. Dolayısı ile geminin içinde ki yakıtın mutlaka boşaltılması lazım. Peki nereye boşaltılır bu yakıt ? Otoritelerin izin verdiği kara tesislerine ya da mobilize tanker kamyonlara. Yani denize değil. Peki neden denize bastı Harrier isimli gemi ? Hesap etti. Şu veya bu sebepten yakıtın kurallara, mevzuata uygun kara tesislerine ya da tanker kamyonlara verilmesi pahalı geldi. Dolayısıyla bas denize gitsin uygulamasına geçildi. Yakalanmazsak ne ala yakalanırsak veririz 250 bin dolar cezayı olur biter demişler. Bu gemiye verilen ceza kimse kusura bakmasın ama çok komik. Benim vicdanımı sızlatıyor. O kirletilen denizde balıkların , midyelerin , ahtapotların , mercanların ve yaygın deyimiyle saçı bitmemiş yetimin hakkı var. Bunun karşılığı da asla 250 bin dolar değil.
ABD in güney limanlarından birinde bizzat deniz kirliliği hadisesinde personele ve armatöre yardımcı olmak adına bulundum. Bırakın BİLEREK , KASITLI BURNUMUZUN DİBİNDE FUEL OIL basmayı, denize bilerek ve ABD ye yaklaşık 180-190 deniz mili açığında sintine basmanın ABD de ki cezası milyon dolarlarla kesildiği gibi personel yaklaşık 6 ay ABD de tutuldu ve otoritelerle iş birliği yaptıkları için 2 yıla varan hapis cezasından son anda kurtuldular. Bir de bizdeki uygulamaya bakın ; 1 Milyon 644 bin 742 YTL yani yaklaşık 250 bin dolar.
Öncelikle bu hadisede verilecek para cezasının gözden geçirilip caydırıcı bir seviyeye çıkmasını umut ediyorum. En az 1 milyon dolar ve üstü. Efendim mevzuat , yasa vesaire. Geçiniz. Takdir hakkı denilen bir şey var. Özellikle böylesi hadiselerde. Balıkçıların zararı ne bilen var mı ? Ne kadar mikro organizma canlı öldü bilen var mı ? Çevreye zararın karşılığını nedir, nasıl ölçersin ? Personelin bu cüretkarlığı ve cezanın komikliği bundan sonra ki hadiselere nasıl yol verecek öngörebilen var mı ?
Kastı görülen personele para cezasının dışında gereken cezanın verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Olay önceden planlanıp organize edilmiş ise bu daha da önemli ve tehlikeli. Ceza da ona göre artmalı. Bu gemi hangi ülke sularından ve uluslararası sulardan geldi ve oralarda değil de Türk karasularında ve kıyıya bu kadar yakın bu yakıtı basma cüretini gösterdi. Bunu ciddi olarak değerlendirmemiz lazım.
Organize, planlanmış bir kirlilik hadisesinin varlığı Aliağa´ya hurdaya gelen bütün gemilerde denizi kirletme potansiyelinin olduğu anlamına gelir. Dünyanın hiçbir yerinde basamadığımız yakıtı Türkiye´de basalım parasını verip işimize bakalım anlayışına artık dur deme zamanıdır.
Türk kara suları parası olanın yağını pisliğini basacağı çöplük değildir. Bu hadisede bunun böyle olmadığını ders niteliğinde tüm dünyaya göstermeliyiz.
Yeter artık.
Kemal Murat Güler